Ehrendiplom Schönste Bücher der Welt
Piet Gerards Ontwerpers viel dit jaar ook bij de ‘Schönste Bücher aus aller Welt’ in de prijzen. Aan Ik ben een gemankeerde saxofonist, het boek dat al bekroond werd bij De Best Verzorgde Boeken 2013, is een eervolle vermelding toegekend. De juryleden van ‘Schönste Bücher aus aller Welt’, afkomstig uit Duitsland, Zwitserland, Oostenrijk, Amerika, China en Japan, roemden de slimme schuifdoos waar het boek in zit (‘skillfully put together’), het gebruik van verschillende papiersoorten, de beeldbehandeling (‘breezy and stable’) en noemden het boek als geheel ‘a functional joy’.
Best Verzorgde Boeken 2013
Piet Gerards Ontwerpers viel dit jaar maar liefst twee keer in de prijzen bij de Best Verzorgde Boeken 2013. Het gaat om Ik ben een gemankeerde saxofonist. Lucebert & Jazz en Theater Levano. Een film en een boek over Chaim Levano. Beide boeken zijn uitgaven van Huis Clos. De jury bestond dit jaar uit Hans Bockting en Marlies Visser (grafisch ontwerpers), Johan Holterman (drukwerkadviseur), Bregitta Kramer (docent en handboekbinder) en Hanca Leppink (uitgever). Zij kozen uit 309 inzendingen 33 boeken tot De Best Verzorgde Boeken van 2013. In mei-juni worden de bekroonde boeken geëxposeerd in het Stedelijk Museum Amsterdam.
PIET GERARDS ONTWERPERS IN CHINA
Vanwege de tiende editie van The Beauty of Books in China (De Chinese equivalent van De Best Verzorgde Boeken) zijn 30 boekontwerpers uit de hele wereld uitgenodigd om mee te doen met het Forum of International Book Designers. Twee Nederlandse bureaus staan in de schijnwerpers, namelijk Piet Gerards Ontwerpers en Studio Joost Grootens. Piet Gerards Ontwerpers is er vertegenwoordigd met vijftien favoriete boekontwerpen uit de laatste twintig jaar met de nadruk op de laatste vijf jaren. Een zestal boeken, van een korte toelichting voorzien, zijn opgenomen in de catalogus die bij de expositie verschijnt.
De expositie vindt van 14 tot 20 november 2013 plaats in de bibliotheek in Shanghai, China.
EXPOSITIE INHULDIGINGSZEGELS
De inhuldigingszegels zijn te zien in de expositie Branding Beatrix in het Museum voor Communicatie te Den haag. In een kleine tentoonstelling zijn ontwerpen en resultaten van Nederlandse en enkele buitenlandse koningszegels te zien. De tentoonstelling eindigt met de presentatie van de drie ontwerpen voor de inhuldigingszegel waaronder het uiteindelijk gekozen ontwerp van Piet Gerards Ontwerpers.
Op de openingsavond vond het zesde CommunicatieCafé plaats. Lukas Burgering, auteur van het boek Ik zal handhaven ging uitvoerig in op het merk Beatrix. Julius Vermeulen, als Adviseur Visuele Communicatie Merkmanagement bij PostNL verantwoordelijk voor de artistieke kwaliteit van alle postzegeluitgiftes, besprak onder meer het proces om te komen tot de inhuldigingszegels.
Branding Beatrix
t/m 30 juni 2013
Museum voor Communicatie
Zeestraat 80-82
2518 MD Den Haag
www.muscom.nl
INHULDIGINGSZEGELS WILLEM ALEXANDER
Ter gelegenheid van de inhuldiging van Koning Willem-Alexander op 1 mei 2013 geeft PostNL twee Inhuldigingspostzegels uit. Piet Gerads Ontwerpers tekende voor het ontwerp. De zegel is vanaf 1 mei overal te koop. Tot het einde van 2013 zal dit de officiële frankeerzegel van PostNL zijn met waarden 1 en 2. Met een miljoenenoplage ongetwijfeld het breedst verspreide drukwerk van de hand van Piet Gerards Ontwerpers.
Lees bijgaand interview met de ontwerpers Piet Gerards en Maud van Rossum voor het blad Collect over de opdrachtstelling, ontwerptraject en het resultaat.
Inhuldigingspostzegels Koning Willem-Alexander
PostNL geeft ter gelegenheid van de inhuldiging van Koning Willem-Alexander op 1 mei 2013 twee Inhuldigingspostzegels uit. De postzegels hebben de waardeaanduiding 1 en 2 voor bestemmingen binnen Nederland en zijn op alle postzegelverkooppunten verkrijgbaar in mapjes met respectievelijk 5 en 10 stuks. Ook ter gelegenheid van drie eerdere inhuldigingen (1898, 1948, 1980) zijn speciale postzegels uitgegeven. De nieuwste Inhuldigingspostzegels verschillen in enkele belangrijke opzichten van hun voorgangers: ze zijn kleiner, zelfklevend en het ontwerp is typografisch. Het ontwerp van de Inhuldigingspostzegels is van de hand van Piet Gerards Ontwerpers uit Amsterdam.
Ontwerp
Op de Inhuldigingspostzegels staat een sterk uitvergroot monogram van de eerste twee initialen van Koning Willem-Alexander. De postzegel met waardeaanduiding 1 heeft de kleuren van de Nederlandse vlag met een rode initiaal W, een witte achtergrond en een blauwe initiaal A. Op de postzegel met waardeaanduiding 2 staat hetzelfde monogram afgebeeld, maar dan met een blauwe initiaal W en een groene initiaal A. Zo krijgen de twee postzegels elk een eigen gezicht. Over het monogram heen is de naam Willem-Alexander te lezen, met de datum van inhuldiging en de bestemming Nederland, alles in kleinkapitalen. De letters van het monogram zijn in kapitaal gezet.
Ontwerpers
Beide Inhuldigingspostzegels zijn ontworpen door Piet Gerards en Maud van Rossum van Piet Gerards Ontwerpers uit Amsterdam. Met het ontwerp werd begonnen nog voordat Koningin Beatrix op 28 januari haar abdicatie bekendmaakte.
Piet Gerards: “PostNL wilde graag een typografische oplossing voor deze toch wel unieke postzegel. Dat plaatste ons voor een dilemma. Want op dat moment was nog niet bekend voor welke naam de troonopvolger zou kiezen: Willem IV, Willem-Alexander of misschien nog anders. Ook wist niemand op welke datum de troonswisseling zou plaatsvinden. Wij gokten op Willem-Alexander, maar met een alternatief achter de hand als er een andere naam was uitgerold. De dubbele naam bood de gelegenheid met een monogram te gaan werken. Het basisconcept was razendsnel bedacht – daarna zijn we intensief met kleuren en letters gaan experimenteren.”
Het is niet verwonderlijk dat voor de nieuwe Inhuldigingspostzegels de kleuren van de Nederlandse vlag zijn gekozen. “Dat ligt inderdaad voor de hand”, aldus Maud van Rossum. “We hebben het roodste rood genomen dat in PMS mogelijk is, met daarnaast een fris blauw. De kleuren moesten ook geschikt zijn om goed met elkaar te mengen op het punt waar de letters elkaar kruisen zodat een transparante verbinding tot stand komt. We hebben aan het beeld spanning toegevoegd door de letters van het monogram van de postzegel af te laten lopen. Daarbij hebben we de grenzen opgezocht, maar ook ervoor gezorgd dat de W en A in één oogopslag herkenbaar zijn gebleven.”
Om de postzegel met waardeaanduiding 2 goed te onderscheiden van de postzegel met waardeaanduiding 1, is het rood vervangen door een helder groen. “Daardoor krijgt het blauw meer nadruk”, zegt Piet Gerards. “De blauw-groencombinatie is bewust. Enerzijds het blauw als een verwijzing naar de belangstelling van Koning Willem-Alexander voor watermanagement, anderzijds het groen als kleur voor de aandacht die hij vraagt voor duurzame oplossingen voor de problemen waarmee onze wereld worstelt.”
Voor de lettertypes zijn, aldus Maud, twee fonts van Nederlandse ontwerpers genomen: de Quadraat Sans van Fred Smeijers uit 1997 voor de teksten en de Albertina Regular van Chris Brand uit 1965 voor het monogram. “De Quadraat Sans is een eigenwijze schreefloze letter, die we hebben gecombineerd met de klassieke schreefletter van Chris Brand. De lettervormen van de Albertina leveren de suggestie van de Nederlandse vlag op.”
Beide postzegels hebben een feestelijk karakter, maar zijn tegelijkertijd nuchter van aard doordat van verdere versieringen is afgezien. Die aanpak omschrijft Piet als ‘de handtekening’ van het bureau dat zijn naam draagt. Trots is hij zeker op deze nieuwste postzegels. “We hebben wel eerder postzegels ontworpen, maar dat waren altijd gelegenheidszegels. Deze inhuldigingszegel op zo’n klein formaat is toch weer anders.”
Ook Maud is blij met het resultaat. Dat geldt evenzeer voor een speciaal effect dat “pas zichtbaar wordt wanneer je de postzegels op een rijtje legt. Of naast elkaar op een envelop of kaart plakt. Het maakt niet uit welke postzegel je kiest of dat je ze door elkaar gebruikt. Als je ze tegen elkaar aanlegt, loopt het monogram naadloos over van de ene in de andere postzegel.”
Over het ontwerpbureau
De geschiedenis van Piet Gerards Ontwerpers begint in 1980 en in de afgelopen dertig jaar is het bureau onder verschillende namen op verschillende plaatsen actief geweest. Sinds zeven jaar werkt het bureau onder de huidige naam vanuit Amsterdam. Aan het bureau is een kleine uitgeverij verbonden, Huis Clos geheten, waar inmiddels zo’n vijfenveertig boeken zijn uitgegeven. Het bureau verzorgde verder regelmatig in de eigen studio lezingen onder de naam ’25 stoelen’ over boeken en daaraan gerelateerde onderwerpen voor een select gezelschap van 25 toehoorders.
Het bureau legt zich met name toe op het grafisch ontwerp van boeken, tentoonstellingen, bewegwijzering en andere zaken, met veel nadruk op typografie. De opdrachten komen voornamelijk uit de culturele hoek. Zo wordt onder meer voor uitgeverijen, architecten en ook incidenteel musea gewerkt. Eerdere postzegels van de hand van Piet Gerards Ontwerpers zijn onder meer Nederlandse kunst in de 17e eeuw (1999), Nederlandse kwekerijtuinen (2001), Industrieel erfgoed (2002) en het postzegelvel 100 jaar Bond Heemschut (2011).
De Inhuldigingspostzegel voor Koning Willem-Alexander is een gezamenlijke productie van Piet Gerards en Maud van Rossum. Piet Gerards is autodidact, Maud van Rossum studeerde in 2000 als grafisch ontwerper af aan de Academie voor beeldende kunst en vormgeving in Arnhem, tegenwoordig Artez genaamd.
Technische gegevens
Zegelformaat: 20,8 x 25,3 mm
Tanding: slitvorm
Papier: fosforescerend papier met fosforopdruk
Gomming: zelfklevend
Druktechniek: diepdruk
Drukkerij: Walsall Security Printers, Engeland
Oplage: Waarde 1: 4.117.000 velletjes, waarde 2: 508.000 velletjes
Artikelnummers: Waarde 1: 330465, Waarde 2: 330464
Drukkleuren postzegels: Waarde 1: rood, blauw en zwart, waarde 2: blauw, groen en zwart
Max Kisman: Beeld Taal
Op zaterdag 3 maart 2013 opent de expositie Beeld Taal over het werk van Max Kisman (1953) in het GR-ID museum in Groningen. In de expositie wordt de combinatie van beeld en taal, van illustratie en letter benadrukt. Er zal vooral werk te zien zijn van de laatste jaren, met onder meer posters, folders en tijdschriften, maar ook de filmpjes die hij maakte voor de VPRO. Tot 16 juni 2013 is de expositie te bezoeken.
Vormgever, illustrator en letterontwerper Max Kisman is alweer zo’n 35 jaar actief. Zijn werk oogt echter elke keer weer vernieuwend en origineel en is duidelijk herkenbaar als ‘een Kisman’! Kisman werkte onder meer voor de VPRO, Volkskrant, Financieel Dagblad, Paradiso, de PTT (PostNL) en muziektijdschrift Vinyl.
Jurriaan Schrofer (1926-1990)
Jurriaan Schrofer werd in 1926 geboren in Den Haag en begon, bij toeval, zijn loopbaan als ontwerper eind jaren ’40 als assistent van Dick Elffers. Daarna trad hij in dienst bij drukkerij Meijer te Wormerveer waar hij zich verdiepte in typografie. Later was hij adjunct-directeur bij Total Design en docent op verschillende kunstacademies, waaronder de Amsterdamse Gerrit Rietveld Academie.
Als ontwerper was Schrofer vooral geïnteresseerd in typografie, de leesbaarheid en de ruimtelijkheid van letters en woorden. Hij richtte zich daarbij op mathematische vormen en had een voorliefde voor ordening zonder daarbij het keurslijf van een stramien te willen volgen. ‘Ik ben er altijd van uitgegaan dat een stramien er niet is om de wet te stellen. Die regels maak je om te weten waar je ervan af kan wijken. Als ontwerper ben je aan het ordenen maar ik vind het belangrijk dat de ordening een functie vervult bij wat je overbrengt. Het stramien moet zijn als een ademhaling. Je moet er fluiten, schreeuwen, hijgen mee kunnen uitdrukken. Ze moeten nooit dwangmatig zijn, altijd organisch’ aldus Schrofer.
In maart 2013 verschijnt er bij Unit Editions een boek over de experimentele typografie van Schrofer, met een bijdrage van Frederike Huygen. Huygen omschrijft Schrofer als ‘een computer-designer voordat de computer zijn intrede deed in het vakgebied’.
– – –
Jurriaan Schrofer (1926-1990). Restless typographer
Auteurs: Tony Brook and Adrian Shaughnessy, met een essay van Frederike Huygen
Vormgeving: Spin
Paperback, 15 x 25 cm, 144 pagina’s
Unit Editions, Londen
uniteditions.com
– – –
Best Verzorgde Boeken 2011
De selectie Best Verzorgde Boeken bestaat uit dertig boeken, alle in 2011 verschenen. De jury, bestaande uit Jan de Boer (Studio Jan de Boer, Amsterdam), Frederike Huygen (designhistoricus, Amsterdam), Fokko Tamminga (Drukkerij ANDO, Den Haag) en Astrid Vorstermans (Valiz, boek- en culturele projecten, Amsterdam) beoordeelden in totaal 338 inzendingen.
Tot en met 25 november 2012 waren de dertig Best Verzorgde Boeken te zien het het Stedelijk Museum Amsterdam. Al eerder waren de boeken te zien op de Leipziger en Frankfurter Buchmesse.
De komende maanden zullen De Best Verzorgde Boeken 2011 op verschillende plaatsen in binnen- en buitenland te zien zijn. Voorzover thans bekend, gaat het om de volgende exposities:
> Mumbai, India, 10 t/m 30 december (The Best of Dutch Book Design)
> Den Haag, Museum Meermanno | Huis van het Boek, 1 november 2012 t/m 27 januari 2013
> Leeuwarden, Het Tresoar, 14 december t/m 1 februari 2013
> Wenen, Neue Hauptbücherei, 4 december t/m 9 februari 2013
> Tokio, Toppan Printing Museum, 17 november t/m 24 februari 2013
> Amstelveen, drukkerij Lenoirschuring, vanaf 8 februari 2013
Wim Crouwel – a Graphic Odyssey
Het Stedelijk Museum bracht van 13 augustus-9 oktober 2011 een eerbetoon aan de productieve carrière van grafisch vormgever Wim Crouwel (1928), die van 1963-1985 alle uitingen voor het Stedelijk Museum ontwierp. Wim Crouwel – A Graphic Odyssey was eerst in het Design Museum in Londen te zien (zie foto’s).
De tentoonstelling toonde een overzicht van zestig jaar ontwerpen in Crouwels strenge stijl: zijn werk voor het Van Abbemuseum in Eindhoven, het ontwerpbureau Total Design, de huisstijl die hij ontwierp voor het Stedelijk Museum en zijn spraakmakende affiches, drukwerk, lettertypes en tentoonstellingsontwerpen.
De tentoonstelling bestond uit onder andere archiefmateriaal, waaronder originele schetsen, catalogi, affiches, folders, postzegelontwerpen, kalenders en letterontwerpen.
Jan Bons (94) overleden
In Amsterdam is op 22 november 2012 grafisch ontwerper, schilder en beeldhouwer Jan Bons op 94-jarige leeftijd overleden. Jan Bons werd in 1918 geboren in Rotterdam en studeerde aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag en werkte samen met onder anderen architect en (meubel)ontwerper Gerrit Rietveld en vormgever Benno Premsela. Samen met ontwerpers als Willem Sandberg, Dick Elffers en Otto Treumann heeft hij het vak van grafisch ontwerpen in Nederland na de Tweede Wereldoorlog op de kaart gezet.
Gescheurde en getekende letters en heldere kleuren kenmerken zowel zijn affiches en wandschilderingen als zijn postzegelontwerpen. Hij ontwierp vooral affiches voor de Amsterdamse toneelgroep Studio, De Appel in Den Haag en het Nieuw Ensemble. Vanaf 1990 ontwierp hij posters en het beeldbepalende logo voor het Internationaal Documentaire Festival (IDFA). Verder ontwierp hij ook postzegels voor PTT Post.
Bons kreeg verschillende prijzen voor zijn werk. Zo ontving hij in 2003 hij de Piet Zwart-prijs. De jury schreef toen in het rapport dat Bons van onschatbare waarde is geweest voor het Nederlandse grafische ontwerp.
In 2008 verscheen het boek + DVD Jan Bons. Ontwerpen in vrijheid / A designer’s freedom bij Uitgeverij De Buitenkant: een intiem portret van een bijzondere man.
Bron afbeeldingen: geheugenvannederland.nl
