Best Verzorgde Boeken 2015
In Nederland wordt sinds 1926 aandacht gevraagd voor het boek in zijn totale verschijning. Dit gebeurt in de vorm van een jaarlijkse bekroning van 33 Best Verzorgde Boeken, georganiseerd door de Stichting Best Verzorgde Boeken. Vandaag is de selectie van 2015 bekendgemaakt. Deze selectie zal ook ingezonden worden naar de Schönste Bücher aus aller Welt.
Speciaal voor het Nederlands-Vlaamse gastlandschap van de Frankfurter Buchmesse is er dit jaar samengewerkt met de Vlaamse Uitgevers Vereniging om eenmalig te komen tot een gezamenlijke bekroning bestaande uit 33 Nederlandse en 17 Vlaamse boeken.
Dit jaar was er een Nederlands-Vlaams jury: Carolien Glazenburg (conservator Stedelijk Museum Amsterdam), Wouter Roelants (boekhandelaar en uitgever), Luc Derycke (ontwerper, Gent), Koen Brams (oud directeur Jan van Eyck Academie & oud hoofdredacteur De Witte Raaf) en Freek Kuin (creatief directeur drukkerij robstolk).
De jury koos uit de ingezonden boeken die verschenen in 2015 en die zich doorslaggevend onderscheiden op het terrein van redactie, ontwerp, beeldbehandeling, typografie, materiaalkeuze en grafisch-technische productie.
In september zullen de boeken geëxposeerd worden in het Stedelijk Museum Amsterdam. Bij deze expositie zal een catalogus met de bekroonde boeken verschijnen. De technische gegevens bij ieder boek (denk aan materiaal, bindwijze, druktechnieken, enzovoorts) worden ook dit jaar weer verzorgd door Esther Krop van De Monsterkamer en mij.
Zie voor een lijst met de bekroonde boeken: www.bestverzorgdeboeken.nl
In memoriam: Bram de Does (1934–2015)
Bram de Does is op 28 december 2015 overleden op 81-jarige leeftijd. Als typograaf kreeg hij internationale bekendheid door het ontwerpen van de lettertypen Trinité (1982) en Lexicon (1992)
Bram de Does (19 juli 1934) kwam uit een familie van drukkers en werkte al vroeg bij de drukkerij Systema van zijn vader. Hier maakte hij zelfstandig letterproeven en zo kreeg hij steeds meer interesse in typografie. Na de Amsterdamse Grafische School is Bram de Does vanaf 1958 een lange tijd in dienst geweest van de Haarlemse drukkerij Joh. Enschedé en Zonen in Haarlem.
Bij Enschedé ontwierp hij begin jaren ’80 het lettertype Trinité, waar hij in 1991 de H.N. Werkmanprijs van het Amsterdamse Fonds voor de Kunst voor ontving. De naam Trinité (drie-eenheid) verwijst naar het feit dat de letterfamilie bestaat uit drie varianten, elk met verschillende lengtes van de stokken en staarten. De letter was volgens De Does ‘functioneel swingend’ en ‘systematisch slordig’.
De Lexicon werd oorspronkelijk ontworpen voor Van Dale’s Groot woordenboek der Nederlandse taal en bestond uit twee varianten: Lexicon No. 1 en Lexicon No. 2. No. 1 heeft korte stokken en staarten, waardoor deze geschikt is voor goed leesbaar zetwerk in een klein corps. No. 2 heeft meer gangbare lengtes in stokken en staarten en is daardoor meer geschikt voor het reguliere zetwerk. Bovendien loopt de letter erg zuinig, zodat er veel tekst op een pagina past. Ook de nieuwste uitgave van Van Dale uit 2015, vormgegeven door Studio Joost Grootens, is gezet uit de Lexicon.
De Lexicon werd overigens ook van 2001 tot 2013 gebruikt in het NRC Handelsblad.
Mijksenaar ontvangt Piet Zwart Prijs
Bewegwijzeringsspecialist Paul Mijksenaar heeft op 24 oktober 2015 de Piet Zwart Prijs gewonnen, een oeuvreprijs die wordt toegekend door de Beroepsorganisatie Nederlandse Ontwerpers. De prijs is een buitengewone onderscheiding voor een ontwerper die van grote betekenis is voor het vakgebied en is vernoemd naar Piet Zwart, een ontwerper die actief was in verschillende disciplines en door zijn BNO-collega’s in 1999 is uitgeroepen tot ‘dé ontwerper van de 20ste eeuw’.
MIjksenaar is vooral bekend om de bewegwijzering op Schiphol, maar ook die van New York en Frankfurt. Ook verzorgde hij de ‘wayfinding’ voor Spielbergs vliegveldfilm ‘The Terminal’.
(Portretfoto: An Sofie Kesteleyn)
100 Beste Plakate 2014
Afgelopen dagen was ik Berlijn en bezocht daar de expositie ‘100 Beste Plakate 14. Deutschland | Österreich | Schweiz’ in het Kulturforum. 100 affiches uit 2014 uit Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland werden in de hal tentoongesteld. Deze affiches zijn door een internationale deskundige jury, waaronder Richard van der Laken van de Designpolitie in Amsterdam, bekroond.
Meer info: www.100-beste-plakate.de
100 Beste Plakate 14. Deutschland | Österreich | Schweiz
19 juni-12 juli 2015
Kulturforum
Matthäikirchplatz
Berlijn
Herman Hertzbergers TivoliVredenburg
Ter ere van de eerste verjaardag van Utrechts nieuwe muziekpaleis, TivoliVredenburg, is er bij uitgeverij Lecturis een boek over het gebouw uitgegeven. De Utrechtse fotograaf Herman H. van Doorn fotografeerde de werkzaamheden rond TivoliVredenburg vanaf de sloop in 2008 tot de dag van de opening. Ook legde hij de architectuur en het gebruik van de vijf zalen vast. Het boek, vormgegeven door Piet Gerards Ontwerpers, is gepresenteerd in TivoliVredenburg in aanwezigheid van onder andere Patrick Fransen en Herman Hertzberger, de projectarchitecten (architectuurstudio HH).
In het gebouw is de oude zaal van muziekcentrum Vredenburg, in de jaren zeventig ontworpen door Hertzberger, als symfoniezaal opgenomen. Voor het ontwerp van drie zalen zijn andere architecten aangesteld. Zo ontwierp Jo Coenen Architects & Urbanists de popzaal. NL Architects ontwierp de zaal voor cross-overmuziek en Architectuurcentrale Thijs Asselbergs de zaal voor jazzmuziek. Architectuurstudio HH ontwierp daarnaast een zaal voor kamermuziek. De zalen zijn gestapeld onder een ‘huif’, de kap die TivoliVredenburg een herkenbare uitstraling geeft.
Ernesto de Sousa: Your body is my body
In mei reisden we per trein door Portugal. Natuurlijk maakten we een stop in Lissabon, waar we het Museu Coleção Berardo bezochten. Een prachtig, gratis toegankelijk, museum dat moderne en hedendaagse kunst tentoonstelt. Het museum is ontstaan rondom de kunstcollectie van de Portugees José Berardo. Hij verzamelde moderne en hedendaagse kunst en wilde deze werken met de Portugese bevolking en de hele wereld delen. Een deel van het museum toont de vaste collectie, ingedeeld in kunststromingen. Het lijkt alsof je door een kunstgeschiedenisboek dwaalt. Werken van bijvoorbeeld De Kooning, Pollock, Picasso, Calder, Tinguely en Malevich schieten aan je voorbij.
Ook zijn er tijdelijke exposities. Ik bezocht ‘Your body is my body’: een selectie van ongeveer 300 politieke en kunstaffiches uit Portugal en het buitenland uit de periode 1933-1988. Een verzameling van Ernesto de Sousa (9210-1988) een kunstenaar, criticus, curator en filmmaker. Hij had een grote belangstelling voor grafische vormgeving, affiches in het bijzonder. De getoonde affiches vormen een afspiegeling van Sousas passies en ontmoetingen met andere kunstenaars.
Your body is my body
17 april-27 september 2015
Museu Coleção Berardo
Praça do Império
Lissabon, Portugal
www.museuberardo.pt
Parra in de Kunsthal, Rotterdam
Afgelopen vrijdag was ik bij de opening van de expositie over het werk van Parra in de Kunsthal in Rotterdam. Parra (Pieter Janssen, 1976) is kunstenaar, grafisch ontwerper, illustrator, skateboarder en muzikant bij de band LeLe. Hij heeft een heel eigen, herkenbare tekenstijl, waarin typografie een belangrijke rol speelt.
De expositie gaat in op de veelzijdigheid van zijn werk. Naast flyers, boekomslagen, platenhoezen, sneakers en skateboards zijn ook affiches en werken op doek te zien. Speciaal voor de tentoonstelling maakte Parra een muurschildering van circa 25 bij 6 meter. Eerder maakte Parra een gigantische muurschildering getiteld ‘Weirded Out’ in het San Francisco Museum of Modern Art. In 2013 werd dit werk van 20 meter lang genomineerd voor de Rotterdamse Designprijs.
Meer info: www.byparra.com
Parra
7 maart-7 juni 2015
Kunsthal Rotterdam
Museumpark
Westzeedijk 341
3015 AA Rotterdam
www.kunsthal.nl
Best Verzorgd Boek 2014
De jury van De Best Verzorgde Boeken maakte afgelopen vrijdag het resultaat van haar werk bekend. Onder de best verzorgde boeken 2014 is weer een van de producties van Piet Gerards Ontwerpers. Het is het kolossale Kinderprenten, Volksprenten, Centsprenten, Schoolprenten. Populaire grafiek in de Nederlanden 1650-1950, een uitgave van Uitgeverij Vantilt. 1004 Pagina’s met eindeloze overzichten, wetenschappelijke artikelen, een platenatlas en uitvoerige registers, geschreven door het viermanschap Nico Boerma, Aernout Borms, Alfons Thijs en Jo Thijssen.
Nico Boerma, Aernout Borms, Alfons Thijs, Jo Thijssen
Kinderprenten, Volksprenten, Centsprenten, Schoolprenten. Populaire grafiek in de Nederlanden 1650-1950
27,5 x 22 cm
1004 pagina’s
Uitgeverij Vantilt, Nijmegen
2014
Vormgeving i.s.m. Piet Gerards (Piet Gerards Ontwerpers)
Best Verzorgde Boeken 2014
In Nederland wordt sinds 1926 aandacht gevraagd voor het boek in zijn totale verschijning. Dit gebeurt in de vorm van een jaarlijkse bekroning van 33 Best Verzorgde Boeken, georganiseerd door de Stichting Best Verzorgde Boeken. Vandaag is de selectie van 2014 bekendgemaakt. Deze selectie zal ook ingezonden worden naar de Schönste Bücher aus aller Welt.
De jury bestond dit jaar uit Hans Bockting (grafisch ontwerper, Amsterdam), Carolien Glazenburg (conservator Stedelijk Museum Amsterdam), Bregitta Kramer (begeleider grafische producties, handboekbinder, docent grafische technieken, Diemen), Joris Kritis (grafisch ontwerper, Brussel) en Astrid Vorstermans (uitgever Valiz, Amsterdam).
De jury koos uit 298 boeken die verschenen in 2014 en zich doorslaggevend onderscheidden op het terrein van redactie, ontwerp, beeldbehandeling, typografie, materiaalkeuze en grafisch-technische productie.
Onder de best verzorgde boeken 2014 is weer een van de producties van Piet Gerards Ontwerpers. Het is het kolossale Kinderprenten, Volksprenten, Centsprenten, Schoolprenten. Populaire grafiek in de Nederlanden 1650-1950, een uitgave van Uitgeverij Vantilt.
In september zullen de boeken geëxposeerd worden in het Stedelijk Museum Amsterdam. Bij deze expositie zal een catalogus met de bekroonde boeken verschijnen. De technische gegevens bij ieder boek (denk aan materiaal, bindwijze, druktechnieken, enzovoorts) worden ook dit jaar weer verzorgd door Esther Krop van De Monsterkamer en mij.
Zie voor een lijst met de bekroonde boeken: www.bestverzorgdeboeken.nl
In memoriam: Baer Cornet (1937-2014)
Grafisch ontwerper en goede vriend Baer Cornet is op 20 maart 2014 in zijn woonplaats Venlo overleden. Hij is 76 jaar geworden.
Na zijn schooltijd op de HBS, met het favoriete vak tekenen, leerde Baer (28 maart 1937) het vak grafisch ontwerpen in 1958 in de praktijk kennen bij Océ-Van der Grinten en vanaf 1963 bij drukkerij Lecturis. In 1970 keerde Baer weer terug bij Océ om zich later als zelfstandig grafisch ontwerper in zijn geliefde Venlo te vestigen. Veertig jaar lang gaf hij het kwartaalblad van Stichting Het Limburgs Landschap vorm, ontwierp prachtige architectuurkalenders voor Océ en typografische kalenders voor Verfindustrie Jac Eyck.
Baers werk valt te typeren als bescheiden: ‘er is meer weggelaten dan toegevoegd’. Hij was een typografisch vormgever in hart en nieren en met een duidelijke voorliefde voor het stramien, de schreefloze letter en het vierkante formaat. Enkele dagen vóór zijn overlijden vroeg Baer me zijn overlijdensdrukwerk vorm te geven. Dit heb ik gedaan, natuurlijk in een vierkant formaat.
